Z piwnicy na kolejne piętra, czyli wędrówka przez dzieje miasta

[break]
Od wtorku w Domu Eskenów można poznać najważniejsze etapy dziejów Torunia od prahistorii po 1990 rok, od pierwszych śladów osadnictwa na terenie dzisiejszego miasta po pierwsze w powojennej Polsce wolne wybory samorządowe.

Właśnie otwarto tam ostatnią część stałej wystawy pt. „Toruń i jego historia”, poświęconą latom 1945-1990. Ale to nie koniec nowości, jakie czekają zwiedzających w placówce przy Łaziennej.

Po osi czasu

- W najbliższych tygodniach udostępnimy elementy wystawy, spinające poszczególne jej części w całość, sprawiające, że otrzymamy wieloaspektowy obraz dziejów miasta - zapowiada Marek Rubnikowicz, dyrektor toruńskiego Muzeum Okręgowego, którego oddziałem jest Dom Eskenów.

W najbliższych tygodniach udostępnimy elementy wystawy, spinające poszczególne jej części w całość. - Marek Rubnikowicz

W gmachu u zbiegu Łaziennej i Ciasnej można będzie dzieje Torunia poznawać śledząc, co równocześnie z wydarzeniami w mieście działo się w Polsce i na świecie. Ułatwi to umieszczona w piwnicy oś czasu. A potem, wspinając się po kolejnych kondygnacjach, zbliżać się będziemy do lat nam najbliższych. Po drodze będzie można skręcić na przykład na - wirtualny - spacer po nadwiślańskim nabrzeżu. Kto zechce, wyśle z tej przechadzki drogą elektroniczną pozdrowienia do rodziny i znajomych.

Wspinaczka od pradziejów do schyłku XX wieku kończy się w nowo otwartej we wtorek sali poświęconej latom 1945-1990. Zwiedzanie najnowszej wystawy zaczyna się od części dotyczącej zakończenia okupacji niemieckiej i początków Polski Ludowej.

- Mamy tu obiekty związane z wojskiem: broń, polowe telefony, telegraf - mówi jedna z kuratorek wystawy, Iwona Markowska. - Jest też rzeźba przedstawiająca Lenina, dłuta bardzo dobrego rzeźbiarza Henryka Siwickiego.

Kto był na tym balu?

Jedną z najważniejszych dla miasta dat był 24 sierpnia 1945. Tego dnia ówczesny rząd wydał dekret o powołaniu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Oglądamy więc na wystawie obrazy artystów, którzy współtworzyli uniwersyteckie sztuki piękne, oglądamy medale, a wśród nich ten wybity z okazji położenia kamienia węgielnego pod budowę miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach

Eksponatów jest niewiele, ale na dotykowym ekranie możemy obejrzeć zdjęcia, przedstawiające historię UMK. Za pośrednictwem drugiego ekranu wejdziemy do akademików, klubów i siedzib organizacji młodzieżowych, dowiadując się, jak życie studenckie zmieniało się przez lata.

- Uznaliśmy, że trzeba trochę miejsca poświęcić też prężnemu toruńskiemu życiu kulturalnemu - mówi Katarzyna Pietrucka, kuratorka. - Nie mogło zabrakło Klubu Środowisk Twórczych „Azyl”. Są filmowe zapisy wielkiej wystawy „Tumult Toruński” z roku 1989. Są wyroby spółdzielni „RZUT” i latarnia, która wisiała przy siedzibie Towarzystwa Miłośników Torunia.

Nad prezentacją złożoną ze zdjęć z toruńskich balów (ilu Czytelników „Nowości” znajdzie tam siebie albo swoich bliskich?) świeci neon, który reklamował dancingi w „Herbowej”.

Walizka z podpisem

Po życiu kulturalnym i zabawach będziemy wspominać dzieje powojennego toruńskiego sportu i rozwój przemysłu. Prześledzimy zmiany w architekturze miasta.

- Wbrew pozorom to nie na Rubinkowie, ale na Osiedlu Młodych w 1965 roku powstały pierwsze wieżowce - mówi Katarzyna Pietrucka, zaznaczając, że wielkoformatowe wydruki i multimedia pozwalają pokazać na wystawie wszystkie toruńskie osiedla.

A co znajdowało się w wybudowanych pół wieku temu mieszkaniach, zobaczymy w gablotkach - od syfonów, w tym jednego „nowoczesnego” na naboje, po pierwsze telewizory, ówczesne radioodbiorniki, adapter, tranzystor i - podpisaną, by nie zginęła - walizkę torunianina, który pracował w drukarni.

- Trudny okres przemian demokratycznych, ze stanem wojennym i z pamiętnym toruńskim antypochodem 1 maja 1982 roku, który skutkował zatrzymaniami, przybliżamy poprzez liczne zdjęcia i druki. Jest mundur milicjanta - mówi Katarzyna Pietrucka.

Wygospodarowano też miejsce, gdzie siedząc na ławce przy stoliku można posłuchać (i obejrzeć to na obrazach) o przemianach demokratycznych w Toruniu na tle tych ogólnokrajowych.

Podróż za złotówkę

Obiekty, zabytki, dokumenty składające się na wystawę pochodzą ze zbiorów Muzeum Okręgowego, archiwum UMK, Archiwum Państwowego i innych toruńskich instytucji.

- Na przełomie stycznia i lutego - zapowiada dyrektor Marek Rubnikowicz - wzorem zeszłorocznej skierowanej do uczniów akcji „Za złotówkę przez wieki” zaproponujemy podobną wszystkim torunianom.